Το ασφαλιστικό/συνταξιοδοτικό σύστημα στην χώρα μας υπέστη σημαντικότατες αλλαγές κατόπιν της εισόδου της χώρας στην λεγόμενη μνημονιακή περίοδο (2010). Οι αλλαγές αυτές υλοποιήθηκαν με την διαφοροποίηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης καθώς και του υπολογισμού των καταβληθεισών εισφορών για το ύψος της σύνταξης μέσω των νόμων 3863/2010, 4092/2012,φτάνοντας εν τέλει στους λεγόμενους νόμους Κατρούγκαλου 4336/2015 και 4387/2016 όπου και συνετελέσθησαν οι σημαντικότερες αλλαγές. Σ’ αυτό το σημείο είναι καλό να γνωρίζουμε ορισμένα βασικά πράγματα:
1. Για να συνταξιοδοτηθεί κάποιος στην Ελλάδα βάσει του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου πρέπει να συντρέχουν αθροιστικά δύο προϋποθέσεις: α) Το απαραίτητο κατά νόμο ηλικιακό όριο, β) ο συνολικός χρόνος ασφάλισης (τα λεγόμενα ένσημα). Κατοχυρωμένο ονομάζεται το δικαίωμα οποιουδήποτε καλύπτει μία εκ των ανωτέρω δύο προϋποθέσεων. Θεμελιωμένο ονομάζεται το δικαίωμα όπου ο ασφαλισμένος καλύπτει και τις δύο προϋποθέσεις και ως εκ τούτου μπορεί να συνταξιοδοτηθεί άμεσα. Στην πρώτη περίπτωση θα πρέπει να περιμένει να συμπληρωθεί είτε το ηλικιακό όριο είτε των ημερών ασφάλισης.
2. Ο μίνιμουμ χρόνος συνταξιοδότησης είναι τα 15 έτη ασφάλισης. Εξυπακούεται ότι αναφερόμαστε σε ενεργά χρόνια ασφάλισης δεκαπενταετίας και όχι αν κάποιος δούλεψε 15 έτη αλλά ”κόλλησε” 1000 ή 2000 ένσημα. Ο χρόνος ασφάλισης κατά γενικό κανόνα υπολογίζεται ως εξής: 25 ημέρες ασφάλισης ανά μήνα, συνεπώς 300 ένσημα ανά έτος. Για τους ασφαλισμένους σε λοιπούς πλην ΙΚΑ φορείς (ΟΑΕΕ, ΝΑΤ,ΟΓΑ, ΔΗΜΟΣΙΟ κ.λ.π.) ένα έτος ασφάλισης υπολογίζεται ως 300 ημέρες.
3. Παρότι από το 2016 όλα τα ταμεία υπάγονται στον ενιαίο φορέα ΕΦΚΑ, δυστυχώς μέχρι και σήμερα δεν υπάρχει ενιαίος κανονισμός που να ισχύει για όλους τους φορείς με αποτέλεσμα να επικρατεί ένα γενικό κομφούζιο ανάλογα με τον κλάδο του ασφαλισμένου. Μπορείτε να ενημερωθείτε από το ιστολόγιο μας για τις παθογένειές τους ασφαλιστικού μας συστήματος. Για την ώρα, καλό είναι οι ασφαλισμένοι να απευθύνονται σε δικηγόρους που ειδικεύονται στον τομέα και να μην θεωρούν ότι υπάρχει κοινή γραμμή για κάθε ασφαλισμένο.
4. Ένα άλλο θέμα που θα μας απασχολήσει εκτενέστερα στο μέλλον είναι όροι όπως διαδοχική και παράλληλη ασφάλιση. Διαδοχική ονομάζεται η ασφάλιση σε περισσότερα από ένα ταμεία. Π.χ. κάποιος μπορεί να έχει κάνει 10 χρόνια στο ΙΚΑ, 10 χρόνια στον ΟΑΕΕ και 15 χρόνια στον ΟΓΑ. Παράλληλη ονομάζεται η ασφάλιση όπου ο ασφαλισμένος ήταν ταυτόχρονα σε δύο η παραπάνω ταμεία. Υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις όπου ο νόμος υποχρέωνε τους ασφαλισμένους σε υπαγωγή δύο ή και περισσοτέρων ταμείων. Προσοχή εδώ: Ενώ ο χρόνος ασφάλισης στην περίπτωση της διαδοχικής υπολογίζεται αυτούσια και αθροιστικά, ο χρόνος ασφάλισης στην περίπτωση της παράλληλης υπολογίζεται ως ένας. Συνεπώς, αν κάποιος ήταν ταυτόχρονα ασφαλισμένος σε ΙΚΑ και ΟΑΕΕ για δεκαπέντε χρόνια, ο συνολικός χρόνος ασφάλισής τους είναι δεκαπέντε και όχι τριάντα χρόνια. Φυσικά και θα υπολογιστούν οι εισφορές του και στα δύο ταμεία για την απονομή της σύνταξης, ωστόσο, δεν αλλάζει ο συνολικός χρόνος ασφάλισης.
5. Κατόπιν των μνημονιακών νόμων, σαν γενική αρχή για την θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος ισχύουν τα 62 χρόνια ηλικίας και τα 40 χρόνια ασφάλισης. Τα χρόνια ασφάλισης μπορεί να είναι πραγματικά είτε πραγματικά και πλασματικά. Πλασματικά ονομάζονται τα χρόνια που ο νόμος δίνει την δυνατότητα αναγνώρισης (σαν πραγματικά) κατόπιν εξαγοράς. Στο σημείο αυτό είναι ανάγκη να ξεκαθαρίσουμε το τοπίο σχετικά με τα πλασματικά χρόνια και την εξαγορά τους. Για να εξαγοράσει κάποιος πλασματικό χρόνο ασφάλισης πρέπει να έχει τη δυνατότητα. Δεν εξαγοράζεται ο χρόνος απλά καταβάλλοντας χρήματα. Συνεπώς, στην τελευταία περίπτωση πρέπει να υπάρχουν τέκνα, στρατιωτική θητεία, κενά διαστήματα ασφάλισης, σπουδές, επιδοτούμενη ανεργία ή άδειες. Με λίγα λόγια και η εξαγορά πλασματικού χρόνου έχει συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Στην περίπτωση που δεν καλύπτονται οι παραπάνω συνθήκες δεν μπορεί κάποιος να εξαγοράσει πλασματικό χρόνο ασφάλισης. Ο υπολογισμός για την εξαγορά πλασματικού χρόνου ασφάλισης είναι στο 20% της τελευταίας μεικτής μισθοδοσίας για κάθε εξαγοράσιμο μήνα. Το ποσό αυτό θα παρακρατείται από την σύνταξη ισόποσα ανά μήνα για μια πενταετία από τον ΕΦΚΑ.
6. Μειωμένη σύνταξη: Ο όρος αναφέρεται στις περιπτώσεις που ο νόμος επιτρέπει την πρόωρη συνταξιοδότηση βάσει συγκεκριμένων προϋποθέσεων. Όποιος ακολουθήσει την οδό της μειωμένης σύνταξης πρέπει να γνωρίζει ότι αυτή στο μέλλον δεν πρόκειται να μετατραπεί σε πλήρη. Μειωμένη σύνταξη με οικονομικούς όρους σημαίνει -30% στο ύψος της εθνικής αλλά όχι της ανταποδοτικής σύνταξης.
7. Κατόπιν των παραπάνω, για κάποιον που ενδιαφέρεται για συνταξιοδότηση είναι ανάγκη να γίνει μια ενδελεχής προεργασία ώστε να διαπιστωθεί σε ποιες διατάξεις υπάγεται, αν τον συμφέρει να καταθέσει σήμερα ή να περιμένει, αν υπάρχει ανάγκη εξαγοράς πλασματικού χρόνου κ.λ.π. Κατόπιν περνούμε στην δεύτερη φάση συμπλήρωσης της ηλεκτρονικής αίτησης και κατάθεσης των δικαιολογητικών στον αρμόδιο φορέα γιατην εκκίνηση της διαδικασίας.
Εάν ενδιαφέρεστε να πληροφορηθείτε αναλυτικά για την υπόθεση που σας απασχολεί, όπως το πότε θεμελιώνετε συνταξιοδοτικό δικαίωμα, το ύψος της σύνταξης και γενικότερα τις προϋποθέσεις κ.α. ΜΗΝ ΔΙΣΤΑΣΕΤΕ να τηλεφωνήσετε στο 210 -33 89 739 και ο εξειδικευμένος δικηγόρος συντάξεων του γραφείου μας θα σας λύσει κάθε απορία.
Επίσης μπορείτε να συμπληρώσετε την φόρμα και θα επικοινωνήσουμε μαζί σας, άμεσα.